ایده ناپدید شدن کروموزوم جنسی نر و صاحبان آنها مبتنی بر فرایندی است که سلولهای انسان با آن از اسپرم و تخمک ساخته شده‌اند.

این سلولها هر کدام حاوی جفت‌های کروموزوم یا بسته‌های دی‌ان‌ای هستند. در زمان تقسیم این سلولها، ‌جفت‌های کروموزومی آنها به مبادله اطلاعات ژنتیکی در فرایندی موسوم به نوترکیبی می‌پردازند.

این نوترکیبی به سلولها در ترمیم اشتباهات ژنتیکی و مخلوط کردن و تطبیق ژنها کمک می‌کند؛ اما برخلاف دیگر 45 کروموزوم حامل اطلاعات ژنتیکی، کروموزوم جنسی Y نر از جفت تطبیقی برای فرایند نوترکیب برخوردار نیست. این کروموزوم در عوض با یک کروموزوم X جفت می‌شود که در زمان تقسیم از هیچ همراهی برای نوترکیب برخوردار نیست.

در این حالت است که کروموزوم Y امروزی تنها سه درصد از ژنهایی را که در ابتدای زمان تقسیم از کروموزوم X در 200 میلیون تا 300 میلیون سال پیش برخوردار بوده، در اختیار دارد. این یافته منجر به این تصور شد که کروموزوم نر ممکن است در صدها هزار یا میلیونها سال آینده کاملا از بین رفته و شاید مردان را نیز با خود ببرد.

اما تحقیقات جدید دانشمندان بر روی ژنوم یک میمون دنیای کهن که اجداد آن در 25 میلیون سال قبل از انسانها جدا شده‌اند، نشان داد که در گزارش‌های تحلیل کروموزوم مبالغه شده و در حقیقت دو کروموزوم جنسی کاملا شبیه هم هستند.

به گفته محققان اگرچه تا چند هزار سال پیش تحلیل این کروموزوم به سرعت صورت می‌گرفت، اما پس از آن کاملا تثبیت شد.

دانشمندان، دلیل ثبات موضوع یاد شده را حقیقتی خوانده‌اند که بر اساس آن، این کروموزوم دیگر قادر به از دست دادن ژن بیشتر بدون حذف کامل آن نیست. به عبارت دیگر، ژن‌های باقی مانده بر روی این کروموزوم به قدری حیاتی هستند که از دست دادن آنها ممکن است به قیمت نبود حیات موجود تمام شود.

این دانشمندان اکنون قصد دارند به توالی ژنوم پستانداران دورتر از انسان مانند موشها و بوزینه‌ها بپردازند تا بتوانند سیر تکاملی کروموزوم نر را تا پیشتر از این میمون نیز دنبال کنند.